Opis uroczystości odsłonięcia pomnika kryptologów którzy złamali sekret ENIGMY:
Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego w dniu 10 XI 2007
(prof. Tadeusz Marek Krygowski)
Dzięki mojej siostrze Tusi (Marcie Kroemeke) dostałem zaproszenie na uroczystość odsłonięcia pomnika kryptologów – przyjechałem więc tego dnia do Poznania, gdzie na stacji przywitali mnie Tusia z Witkiem (Kroemeke) i mając ponad godzinę do otwarcia powędrowaliśmy na herbato – kawę w okolicy byłej kawiarni WZ, gdzie przed półwiekiem bywał mój Ojciec Bogumił, wymykając się z Instytutu z gośćmi na kawkę lub lampkę wina. Dzień był chłodny, na przemian wiało śniegiem – krupą albo świeciło słoneczko.
O godz. 12:00 uroczystość się zaczęła – była więc warta honorowa WP, przemawiali notable poznańscy: Prezydent Miasta, Marszałek Sejmiku Wielkopolskiego, Przewodniczący Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, która to organizacja miała pieczę nad całością uroczystości. Po przemówieniach odsłonięto pomnik, który był zasłonięty sztandarem narodowym, odegrano Hymn i uroczystości przeniosły się do sal Zamku, gdzie chór zaśpiewał kilka pieśni legionowych (m. in. I Brygadę) oraz występowali z przemówieniami przedstawiciele rodzin Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zegalskiego oraz fundatorzy pomnika.
Spotkaliśmy się z Elżbieta Butlewską, trochę powspominaliśmy czasy dawniejsze i te całkiem aktualne. Witek zarówno w części pierwszej jak i drugiej robił zdjęcia. W związku z tym, że Stowarzyszenie Rodu Krygowskich miało swój udział w fundacji, poproszono mnie o krótkie wystąpienie, które poniżej załączam.
Przemówienie na uroczystości odsłonięcia pomnika kryptologów, którzy złamali sekret ENIGMY:
Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zygalskiego
w dniu 10 XI 2007
Szanowni Panie i Panowie,
W imieniu Stowarzyszenia Rodziny Krygowskich pragnę gorąco podziękować Poznańskiemu Towarzystwu Przyjaciół Nauk, Władzom Miasta Poznania oraz Województwa Wielkopolskiego za podjęcie trudu i doprowadzenie do szczęśliwego zakończenia dzieła – pomnika – upamiętniającego niezwykłe osiągnięcie polskich matematyków Witek zarówno w części pierwszej jak i drugiej robił zdjęcia uczniów stryja mego Ojca, Profesora Uniwersytetu Poznańskiego, Zdzisława Krygowskiego, jednego z twórców zastosowań matematyki w kryptologii. Jak słyszeliśmy przed chwilą, odkrycie przez nich nowej metodologii łamania szyfrów skróciło znacznie czas trwania II wojny światowej, skracając niewypowiedziany dramat wielkiej rzeszy ludzi i oszczędzając licznych ofiar.
Pragnę też serdecznie podziękować Pani prof. dr hab. Magdalenie Jaroszewskiej za opracowanie monografii dotyczącej historii rozwoju matematyki na Uniwersytecie Poznańskim (obecnie im. A. Mickiewicza), w tym sylwetki naukowej i dorobku prof. Zdzisława Krygowskiego. Bardzo dziękuję również wszystkim tym, którzy swoją działalnością przyczynili się do sukcesu dzisiejszej uroczystości.
Dziękuję.
Równolegle do mniej lub bardziej wzniosłych przemówień, a były one bardzo patriotyczne w swej wymowie, podano dania cateringowe oraz poczęstowano lampką wina. W rozmowie z Rektorem Uniwersytetu Adama Mickiewicza dowiedziałem się, że nie jest wykluczone, że Uniwersytet wyróżni pośmiertnie doktoratami honorowymi Mariana Rejewskiego, Jerzego Różyckiego i Henryka Zegalskiego (ale to wymaga jeszcze dociekań prawnych, czy to można tak zrobić).
Po uroczystościach pojechaliśmy do Tusi na obiad a potem pojechałem do Warszawy.
Stowarzyszenie Rodu Krygowskich przekazało w roku 2006 1000 PLN na budowę pomnika.
Przed zamkiem stanął pomnik kryptologów, epoznan.pl, sobota, 2007.11.10
Pomnik Kryptologów – Poznańska Wiki
Zdjęcia (Witold Kroemeke, Elżbieta Krygowska-Butlewska)
